Uzgojni oblik-vaza

Vaza ili kotlasta ili šuplja krošnja,prostorni je uzgojni oblik bez provodnice.Krošnja je izgrađena od tri,rjeđe četiri osnovne grane,koje su razvedene jedna od druge na razmaku od oko 10cm.Nije dobro da skeletne grane izbijaju na istoj visini,jer je tada čvrstoća skeleta krošnje slabija.Ove su grane razmaknute od središta krošnje,tako da sa zamišljenom provodnicom zatvaraju kut od 45 stupnjeva.S obzirom na položaj skeletnih grana,razvijenost i otklon od sredine,razlikuje se više vaza.

                           Crtež 1: Prva godina uzgoja:

           a)    prekraćena sadnica, b) odabrane skeletne grane.

 

 

Crtež 2:

     Izabrane grane se svijaju i vezuju.

Crtež 3: Oblikovana vaza:
1. skeletna grana prvog reda, 2. skeletna grana drugog reda,
3. skeletna grana trećeg reda, 4. produljnice skeletnih grana.

Na skeletnim granama prvog reda razvode se obično po tri skeletne grane drugog reda.Prve skeletne grane drugog reda razvodimo na udaljenosti od 40 do 60 cm od mjesta izbijanja skeletnih grana prvog reda.To ovisi o bujnosti sorte i podloge.Ako se na jednoj skeletnoj grani prvog reda prva skeletna grana drugog reda usmjeri desno,tada se i na druge dvije grane prvog reda skeletne grane drugog reda usmjeruju desno da se ne bi međusobno križale.Slijedeći niz skeletnih grana drugog reda usmjeruje se na skeletnim granama prvog reda lijevo,a treći niz prema van.Na taj se način postiže da svaka skeletna grana ima i popunjava odgovarajući slobodni prostor,a da se međusobno ne križaju i ne zasjenjuju.Drugi i treći niz skeletnih grana drugog reda razvodi se na udaljenosti od 60 do 120cm.Hoće li se razvoditi na večoj ili manjoj udaljenosti,ovisi o bujnosti sorte i podloge.
Prednost šuplje krošnje u odnosu na piramidu sastoji se u tome što je dobro osvjetljena s vanjske i unutrašnje strane.Zbog toga su stabla manje izvrgnuta napadu bolesti i štetočina.Osim toga su i plodovi bolje obojeni.

U obliku vaze se najčešće uzgajaju breskve i marelice,a manje jabuke,višnje,kruške i šljive.U novije se vrijeme i lijeska uzgaja u obliku vaze,ali s niskim deblom pa je nazivamo grmolika vaza.Uzgoj lijeske u obliku vaze prakticira se ako se želi mehanizirati berba lješnjaka.